Agatha Christie’nin Gizemleri: Hercule Poirot’un İlk Davaları Üzerine Bir İnceleme

Agatha Christie’ye olan sevgimi beş yıl önce paylaştığım The ABC Murders incelememde dile getirmiştim. Christie, yarattığı karakterler ile (özellikle Poirot, Miss Marple, Tommy ve Tuppence), oluşturduğu kurgular ve yüksek okunabilirliği ile eşsiz bir yazar olarak öne çıkıyor. Böyle olunca yeni çıkan Agatha Christie oyunu benim için kaçırılmayacak bir fırsat oldu. Agatha Christie’nin Poirot’nun İlk Davaları adlı kitabında yer alan kısa öyküleri düşündüğümde, bu öykülerden hangilerinin oyuna dahil edildiğini merak ettim fakat sonradan öğrendim ki geliştirici Blazing Griffin, tamamen orijinal bir hikaye yaratmış. Bu, adeta cesur bir girişim; çünkü adı altında Christie geçen bir oyunun, yazarın standartlarının altında kalması büyük bir hayal kırıklığı olabilirdi.

Katili bildiğin oyunu oynama sorunsalı hakkında düşünürken, Christie’nin hikayelerinin zaten suçlunun kim olduğunu, karakterlerin eylemlerini herkesin bildiği bir duruma yol açtığını fark ediyorum. Bu durumda, bilinen bir sonuca ulaşmaya çalışmak, hikayedeki gizemin yok olmasına neden oluyor. Alfabe Cinayetleri oyunundaki sorun da tam olarak buydu. Ancak yine de o oyun, macera hissiyatını daha iyi yansıtmıştı. Poirot’nun İlk Davaları, ortalama bir hikaye sunmasına rağmen iyi bir Poirot karakteri ile izleyiciye akıcı bir deneyim yaşatıyor.

Oyun “İlk Davaları” adını taşımasına rağmen, iki ana davaya odaklanıyoruz. İlk olarak, genç polis memuru Poirot’un bir hırsızlık ihbarı üzerine gittiği Van den Bosch ailesinin evine yaptığı ilk dedektiflik girişimi üzerine kurgulanıyor. Poirot’un bu davayı çözme yeteneği, ailenin kızı Angeline Van den Bosch üzerinde unutulmaz bir etki yaratıyor. Aradan yıllar geçtikten sonra Angeline, Poirot’a tekrar ulaşarak ailesinin başı dertte olan şantaj mektuplarının gizlilerini keşfetmesini istiyor ve “bunu bir tek sen çözebilirsin” diyerek onu teşvik ediyor.

Şantajcının kokusunu yüz metre öteden alırım diyerek, şüphelilerin hep ailenin yakın çevresinden oluştuğunu belirtmem gerekiyor. Angeline, nişanı Gedeon Demir ile kutlamak üzere tüm arkadaşlarını malikaneye davet eder, böylece Poirot’un suçluyu yakalaması çok daha kolaylaşmış oluyor. Bizler şantaj sorununu çözmek için misafirlerle iletişime geçerken bir cinayet meydana geliyor. Hayal gücümüzün kurbanı katil, hiç beklenmedik bir şekilde karşımıza çıkıyor. Her bölümde sorgulamalar yaparak ve konuklarla iletişim kurarak, aklımızda çelişkileri birleştirip, hem şantajcının kimliğini hem de katili bulmaya çalışıyoruz. Ancak bu oyun genel olarak klasik bir macera oyunu olarak adlandırılamaz; çünkü envanter yok ve çözülmesi gereken bulmacalar bulunmuyor. Sürekli olarak gezinme, konuşma ve düşünme biçiminde ilerliyoruz.

Tanıştığımız karakterler ilgi çekici, örneğin Demir ailesinin bazı üyeleri Türk. Ancak, derinlik içermeyen karakterleriyle sadece örneklem sunmakta kalıyorlar. Oyunun sonuna geldiğimizde umursadığımız sadece bir veya iki karakter kalıyor; diğerlerinden biri katil çıksa, “uhh, umurumda değil” der geçeriz. Bundan daha lineerine zaten düz çizgi deniyor diyerek, Poirot’un soruları yöneterek cevap alması gerekiyor. Bazı diyaloglarda karşıdaki kişinin savunmasını kırmak için farklı yaklaşımlar benimsemek gerekmekte (örneğin, suçlayıcı veya empatik bir cümle seçiliyor). Ancak yanlış cevap verirseniz, diyalog baştan başlıyor. Oyun o kadar öngörülebilir ki hata yapma şansı yok denecek kadar az.

Zihin haritası bölümlerinde edindiğimiz bilgileri ve ipuçlarını bir araya getirip sonuçlara ulaşmamız gerekiyor. Bu haritalar genelde oldukça kolay, çünkü eşleşen bilgiler birbirine yakın. Birkaç mantık dışı eşleşme dışında burada zorlanmanız gerçekten güç. Oyun ilerledikçe tekrara düşme riski de bulunuyor. Yanlış sonuçlar çıkarma imkanı, oyuncunun keyfini büyük ölçüde azaltıyor. Bununla beraber, bazı kısımlarda sürpriz olarak sunulan gelişmeleri önceden tahmin etmek mümkün, bu da gizem algısını zayıflatıyor. Yine de cinayetle ilgili detaylar ve hedef saptırmaları oldukça başarılı bir şekilde sunuluyor.

Malikane, pek çok odası ve dekorlarıyla oldukça ilgi çekici. Fakat, oyuncu yalnızca belirli bölgelere girebiliyor; örneğin bahçeye çıkma isteğiniz yok sayılıyor. “Bahçeyle işim yok” şeklinde bir yanıtla keyfiniz kaçırılıyor. Her bölümde, görünmez sınırlara takılıyor ve alan çok kısıtlı oluyor, bu durum da zorluğu artırıyor. Blazing Griffin, Hercule Poirot’yu gerçekçi bir şekilde tasvir etmiş; zekası ve yer yer ukala tavırlarıyla dikkat çekiyor. Seslendirme ve aksanı son derece başarılı ancak bazı karakterlerde duygusal yansıtma yetersiz kalmış. Ayrıca, konuşmalardaki dudak senkronizasyonunun eksikliği, bu tür bir oyuna pek de uygun düşmüyor.

Sonuç olarak, Hercule Poirot: First Cases, oynanış açısından zayıf ama sunum açısından oldukça başarılı bir oyun olarak karşımıza çıkıyor. Zihin haritasında bilgileri birleştirmek dışında bulmaca yönü neredeyse yok ve bu durum Agatha Christie’nin hikaye anlatımını görsel roman formunda deneyimleme hissini veriyor. Eğer oyun ilerleyişi üzerinde kontrolümüz olsaydı, daha keyifli bir deneyim elde edebilirdik. Ancak Poirot merkezli bir Agatha Christie hikayesi okuduğunuz için hoş bir yolculuk sunuyor.